“حفاظت” حریم کیفی آبهای سطحی، چه کاربری هایی مجاز است؟ با توجه به ریسک آلـودگی بـراي منـابع آب و تاثیرگـذاري (مسـتقیم و غیرمسـتقیم) کـاربري هـا/ فعالیـت هـا بـر کارکردهاي حریم کیفی منابع آب سطحی، در ناحیه حفاظت هرگونه فعالیت، ساخت و ساز و تغییر وضعیت طبیعـی زمـین به جز موارد خاص تعیین شده در تبصره هاي ذیل این ماده، در ناحیه حفاظت ممنوع است. این قانون 5 تبصره دارد که در ذیل به شرح مختصر آنها می پردازیم:
تبصره 1 : عبور تاسیسات زیربنایی شامل راه، خطوط ریلی، پلها، خطـوط بـرق، آب، گـاز، مخـابرات و نظـایر آن هـا از عرض منابع آب سطحی به شرطی مجاز است که گزینه دیگري موجـود نباشـد. یعمی ناگزیر از عبور تاسیسات مذکور از عرض رودخانه، نهر، مسیل و دریاچه باشیم. اما بایستی کلیه تمهیدات لازم براي حفظ حاشیه و بستر رودخانه قبل و پس از عبور تاسیسات با ایجاد کم ترین تغییر در وضعیت طبیعی زمین باشد. البته ضروری است به منظور اطمینان از عدم ورود آلودگی به آبهای سطحی نظارت شرکت های آب منطقه ای و اجرای دستورالعملهای اجرایی آنها ضروری و لازم الاجراست و اصولا هیچ فعالیتی در حریم کیفی منابع آبی بدون صدور مجوز از شرکت های آب منطقه ای و سازمان حفاظت محیط زیست استانها مقدور نیست.
تبصره 2: احداث سازه هاي آبی و تاسیسات مرتبط با حفاظت، کنترل و بهره برداري از منابع آب با تایید شرکت آب منطقه اي مربوطه در ناحیه حفاظت بلامـانع اسـت. لیکن در خصوص رودخانه هاي حفاظت شده، تالابهاي ثبت شده در کنوانسیون رامسر و سایر منابع آب سطحی در منـاطق تحـت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست، با تایید اداره کل حفاظت محیط زیست استان مربوطه، بلامانع خواهد بود.
تبصره 3: استقرار کاربري هاي صرفاً نظامی، انتظامی و امنیتی به شرطی که نتوان در محل دیگری استقرار داد، با ارائـه برنامـه مـدیریت زیسـت محیطـی و اخذ تاییدات لازم مجاز می باشد.
تبصره 4 : در محدوده شهرها و روستاها، فقط ایجـاد دیـواره هـاي سـاحلی و فضاي سبز با رعایت ایجاد حداقل تغییرات در سطح زمـین و اسـتفاده از گیاهـان بـومی و اسـتفاده از مصـالح نفوذپذیر و طبیعی براي سطح زمین، با تایید و تحت نظارت شرکت هاي آب منطق هاي مجاز می باشد.
تبصره 5: شرکت هاي آب منطقه اي می توانند با لحاظ نمودن تدابیر لازم زیست محیطی و محدودیتهای مربوط به حوضه های تامین آب شرب، اراضی بستر رودخانه ها را اجاره دهند.